Filozofia realistyczna wobec wyzwań współczesności.
W 100. rocznicę urodzin Ojca Prof. Mieczysława A. Krąpca
W 1. rocznicę śmierci Księdza Prof. Andrzeja Maryniarczyka
Seria "Zadania współczesnej metafizyki" (23)
red. nauk. T. Duma, P. Sulenta

Książka zawiera artykuły będące pokłosiem obrad XXIII Ogólnopolskiego Sympozjum z cyklu „Zadania Współczesnej Metafizyki”, zatytułowanego „Filozofia realistyczna wobec wyzwań współczesności” (9 grudnia 2021). Okazją do podjęcia tego rodzaju problematyki była 100. rocznica urodzin o. prof. Mieczysława A. Krąpca OP, wybitnego współczesnego filozofa polskiego, który opracował główne działy filozofii, opierając je na klasycznie pojętym poznaniu metafizycznym, jak też 1. rocznica śmierci ks. prof. Andrzeja Maryniarczyka SDB, ucznia i najbliższego współpracownika o. Krąpca, który przyczynił się do spopularyzowania dorobku filozofii realistycznej.
Publikacja zawiera pięć działów, obejmujących najważniejsze obszary wyzwań, jakie stoją przed współczesną filozofią realistyczną. Cześć pierwsza pt. „Realizm w filozofii” wykracza poza ramy sympozjum, a poświęcona jest ogólnej refleksji na temat filozofii. Zawiera teksty autorstwa Mieczysława A. Krąpca OP („Dlaczego różne filozofie?”) oraz Andrzeja Maryniarczyka SDB („Realistyczny obraz świata”, „Tomizm egzystencjalny a dziś filozofii”), w których autorzy przedstawiają zarówno zręby filozofii realistycznej, jak i formułowanego na tym gruncie obrazu świata, podkreślając m.in. ważką rolę myśli św. Tomasza z Akwinu w powstaniu tego rodzaju filozofii. Część druga, pt. „Człowiek: produkt czy osoba?”, poświęcona jest antropologii filozoficznej, a składają się na nią teksty takich autorów, jak Piotr Stanisław Mazur („Posthumanizm czy posthumanizmy”), bp Ignacy Dec („Natura ludzka a osoba”) oraz Mieczysław A. Krąpiec OP („Kim jest człowiek?”), w których ukazane zostały główne aspekty współczesnej debaty na temat człowieka, a szczególnie spór ze stanowiskami podważającymi zarówno trwałe wyznaczniki natury ludzkiej, jak też osobowy charakter bytu ludzkiego. Kolejna część obejmuje zagadnienia związane z kulturą pt. „Kultura: kreacja czy »uprawa« natury?”. Teksty ks. Jana Sochonia („Kultura jako ekspresja twórcy”), Piotra Jaroszyńskiego („Kultura jako intelektualizacja natury: Mieczysława A. Krąpca teoria kultury”) oraz Mieczysława A. Krąpca („Wprowadzenie w problematykę kultury”) ukazują klasyczne spojrzenie na kulturę, mającą na celu doskonalenie człowieka we wszystkich wymiarach jego życia, jak też konsekwencje odejścia od takiego pojmowania kultury. W części czwartej poruszona została problematyka prawa („Prawo: dyktat woli czy reguła prawego rozumu?”). W swoich tekstach, Marek Czachorowski („Od woluntaryzmu prawnego do dyktatury prawa. Współczesne zagrożenia”), Krzysztof Wroczyński („Ku realistycznej filozofii prawa”) i Mieczysław A. Krąpiec OP („Dobro wspólne jako racja bytu społeczeństwa i prawa”) zwracają uwagę na konieczność ugruntowania prawa w realnym świecie, pociągającą za sobą m.in. potrzebę uwzględnienia zasad moralnych w stanowieniu i korzystaniu z prawa. Ostatnia część poświęcona jest tematyce państwa („Państwo: polityczny konstrukt czy wspólnota?”), gdzie autorzy – Jacek Bartyzel („Nowożytne i ponowożytne państwo świeckie jako technokratyczny Lewiatan”), Zbigniew Pańpuch („Państwo jako gwarant realizacji dobra wspólnego”) i Mieczysław A. Krąpiec OP („Od suwerenności osoby do suwerenności państwa”), uwydatniają rolę koniecznych determinantów państwa jako naturalnej ludzkiej wspólnoty, jak też ukazują konsekwencje ich pomijania w postaci zdeformowanych ustrojów państwowych.

Lublin 2023, ss. 382, cena 45 zł
ISBN 978-83-65792-44-0

Błąd antropologiczny i jego konsekwencje w kulturze
w serii "Zadania współczesnej metafizyki" (5)

Błąd antropologiczny to zapis debat i wykładów wygłoszonych podczas Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Kryzys ogarniający kulturę, naukę, etykę, sztukę i technikę oraz religię, domaga się odpowiedzi na pytanie o jego źródła. Jednym z nich jest tzw. błąd antropologiczny, a więc niewłaściwa koncepcja człowieka pociągająca za sobą tworzenie złych zasad postępowania i wytwarzania. Namysł nad filozoficznymi źródłami błędu antropologicznego, jak i nad jego skutkami w kulturze, jest niezbędny dla pełnego rozumienia współczesnych zjawisk.

red. nauk. A. Maryniarczyk, K. Stępień
wyd. 2, Lublin 2021, s. 403
ISBN 978-83-60144-66-4
format 20,8x14,9 cm, miękka oprawa
Cena: 35 zł

Kim jest człowiek?
Współczesne debaty antropologiczne
w serii „Zadania współczesnej metafizyki”

Książka obejmuje materiały z XXII Sympozjum Metafizycznego (5 XII 2019 r.) z cyklu „Zadania współczesnej metafizyki”, które zostało poświęcone współczesnym przemianom w rozumieniu człowieka i podstawowym obszarom kontrowersji antropologicznych. Dotyczą one osobowego bytowania człowieka, rozumienia umysłu ludzkiego, badań nad mózgiem i projektu sztucznej inteligencji, wolności, specyfiki cielesności i organizmu ludzkiego, sensu życia ludzkiego w kontekście mitów transhumanizmu, terryzmu, nihilizmu. Struktura książki zawiera pięć części zgrupowanych wokół powyższych wielkich zagadnień współczesnych debat antropologicznych. W tomie zamieszczono również wybrane tematycznie artykuły nestora Filozoficznej Szkoły Lubelskiej, o. M. A. Krąpca, dla przypomnienia jego myśli antropologicznej z okazji bliskiej już rocznicy 100-lecia urodzin. Książka zawiera także indeks osobowy i obszerną bibliografię tematyczną.

red. nauk. A. Maryniarczyk, N. Gondek
Lublin 2020, ss. 504, cena 39 zł
ISBN 978-83-65792-30-3

Spór o metafizykę
W 10. rocznicę śmierci o. Mieczysława A. Krąpca OP
w serii "Zadania współczesnej metafizyki"

Książka zawiera materiały z XXI Sympozjum Metafizycznego (6 XII 2018 r.) z cyklu „Zadania współczesnej metafizyki” poświęconego rozumieniu metafizyki w kontekście sporów i różnych tradycji filozoficznych. Celem dyskusji w ramach sympozjum była odpowiedź na pytanie: czym jest metafizyka, a także co jest jej przedmiotem. Okazją do podjęcia refleksji na ten temat była 10. rocznica śmierci o. M. A. Krąpca, jednego z najwybitniejszych współczesnych metafizyków, współzałożyciela Filozoficznej Szkoły Lubelskiej. Publikacja składa się z czterech części. W pierwszej znalazły miejsce rozważania o specyfice metafizyki. Druga część dotyczy przedmiotu metafizyki, trzecia – roli doświadczenia w punkcie wyjścia poznania metafizycznego. Czwarta część książki omawia wkład M. A. Krąpca we współczesną kulturę i filozofię. Zwrócono przede wszystkim uwagę na rolę o. Krąpca w budowaniu współczesnej wersji metafizyki realistycznej oraz wydobyciu specyfiki poznania metafizycznego; omówiono ponadto wkład o. Krąpca w fundowanie podstaw metafizyk szczegółowych: antropologii filozoficznej, filozofii prawa, filozofii kultury, filozofii uniwersytetu. W książce zamieszczono wybrane artykuły o. Krąpca o metafizyce, doświadczeniu, zdrowym rozsądku, a także obszerną bibliografię tematyczną i indeks osobowy.

red. nauk. A. Maryniarczyk, N. Gondek, A. Mamcarz-Plisiecki
Lublin 2019, ss. 509, cena 39 zł
ISBN 978-83-65792-20-4

Nieprzemijająca nowość
filozofii św. Tomasza z Akwinu
w serii "Zadania współczesnej metafizyki"

Książka zawiera materiały z XX Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego (7 XII 2017 r.), które zostało zorganizowane z okazji 20 rocznicy powstania Polskiego Towarzystwa Tomasza z Akwinu – oddziału Società Internazionale Tommaso d’Aquino. Artykuły zostały uporządkowane w cztery grupy problemowe. W pierwszej części pt. „Świat” zostało ukazane m.in.: rozumienie rzeczywistości w kontekście odkrycia egzystencjalnej koncepcji bytu, sformułowanie i uzasadnienie metafizycznej teorii creatio ex nihilo, kontekst odkrycia nowej przyczyny sprawczej, a mianowicie sprawczej-stwórczej, i sformułowanie teorii partycypacji jako narzędzia wyjaśniającego przyczynowanie stwórcze; wskazano także na maksymalizm i uniwersalizm metafizyki św. Tomasza z Akwinu. W drugiej części książki podjęto rozważania na temat węzłowych problemów związanych z rozumieniem człowieka, m.in. takich, jak: esse personale, nowe rozumienie duszy ludzkiej, problem sumienia, psychiki ludzkiej czy prawa naturalnego. Trzecia część książki zawiera zagadnienia dotyczące filozoficznej problematyki Boga. Zwrócono tu uwagę m.in. na: nowe rozumienie Boga, problem relacji rozum - wiara, zagadnienie mocy Boga, a także przywołano elementy Tomaszowej nauki o aniołach. W Appendixie stanowiącym czwartą część książki zamieszczono artykuły na temat komentarzy św. Tomasza z Akwinu, a także na temat różnicy w rozwiązaniach konkretnych problemów, jaka ujawnia się pomiędzy Arystotelesem a Tomaszem z Akwinu.

red. nauk. A. Maryniarczyk, N. Gondek, W. Daszkiewicz
Lublin 2018, ss. 576, cena 40,95 zł
ISBN 978-83-65792-09-9

Spis treści
Strony redakcyjne
Wprowadzenie

O metafizyce Arystotelesa.
U podstaw filozofowania realistycznego
w serii "Zadania współczesnej metafizyki"

Tom zawiera materiały z XIX Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego (1 XII 2016 r.), które – w nawiązaniu do ubiegłorocznej 2400. rocznicy urodzin Stagiryty – dotyczyło oryginalności i ważności metafizyki Arystotelesa dla współczesnej kultury naukowej. Publikacja pt. O metafizyce Arystotelesa. U podstaw filozofowania realistycznego składa się z czterech części. W pierwszej, noszącej tytuł: „Metafizyka jako filozofia pierwsza”, znalazły miejsce rozważania o specyfice Arystotelesowskiej metafizyki, o jej przedmiocie, o znaczeniu w kulturze naukowej świata. Druga część, pt. „Teorie i problemy metafizyczne”, dotyczy najważniejszych punktów w myśli Stagiryty, jak: przyczynowanie celowe, akt i możność, dynamizm. Część trzecia książki, pt. „Człowiek i ludzkie działanie w refleksji metafizycznej” dotyczy nauki o cnotach, natury rozumnej jako źródła działania, czynów złych z istoty oraz roztropności jako podstawy mądrości praktycznej. Czwarta zaś zawiera wybrane interpretacje Arystotelesowskiej metafizyki: Aleksandra z Afrodyzji i Temistiusza, Tomasza z Akwinu oraz informacje o współczesnym rozkwicie badań nad filozofią i aretologią Stagiryty.

red. nauk. A. Maryniarczyk, N. Kunat, Z. Pańpuch
Lublin 2017, ss. 544, cena 38 zł
ISBN 978-83-65792-05-1

Spis treści
Strony redakcyjne
Wprowadzenie

Wokół antropologii Karola Wojtyły
w serii "Zadania współczesnej metafizyki"


Książka zawiera materiały z XVIII Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego (11 XII 2015 r.) z cyklu „Zadania współczesnej metafizyki” poświęconego ukazaniu oryginalności i ważności dla współczesnej kultury Karola Wojtyły rozumienia człowieka jako osoby. Publikacja składa się z pięciu części. W pierwszej, noszącej tytuł: „O filozofii Karola Wojtyły” znalazły miejsce rozważania o specyfice antropologii Wojtyły, o źródłach jego myśli (wykorzystaniu elementów fenomenologii dla tomistycznej antropologii), o znaczeniu w nauce i życiu mistyki i filozofii. Druga część, pt. „Wokół dzieła «Osoba i czyn»”, dotyczy dyskusji, jaka toczyła się w 1970 r. na temat antropologii Wojtyły zawartej w tym dziele - przytoczono głosy w dyskusji oraz opracowanie podstawowych jej wątków. Zwrócono również uwagę na problemy przekładu dzieła na język angielski oraz ingerencje redaktorskie w kolejne polskie wydania, jak i w tekst angielski. Części trzecia i czwarta książki dotyczą wybranych wątków antropologii Wojtyły, jak: godność osobowa, sprawczość, samostanowienie, doświadczenie moralności, relacja osoba - natura, cielesność, seksualność, kobiecość i męskość jako sposoby spełniania się osoby ludzkiej. Ostatnia część zawiera teksty na temat relacji osoby do wspólnoty i jej uczestnictwa w życiu społecznym i w rodzinie. W książce zamieszczono obszerną bibliografię tematyczną.

red. nauk. A. Maryniarczyk, P. Sulenta, T. Duma
Lublin 2016, ss. 461, cena 33 zł
ISBN 978-83-60144-91-6

Spis treści
Strony redakcyjne
Wprowadzenie

Spór o początek i koniec życia ludzkiego
w serii "Zadania współczesnej metafizyki"

Książka zawiera materiały z XVII Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego (11 XII 2014 r.) z cyklu „Zadania współczesnej metafizyki” poświęconego współczesnym sporom w sprawie naturalnych granic życia ludzkiego. Publikacja składa się z trzech części. W pierwszej, noszącej tytuł: „O życiu i śmierci w ogólności”, zostały zamieszczone teksty dotyczące zagadnienia życia w ogólności, jak i życia ludzkiego, jego pochodzenia i początku, a także prób filozoficznego wyjaśnienia śmierci. W drugiej części książki, pod tytułem „Życie i śmierć: dysputy problemowe”, zostały podjęte szczegółowe zagadnienia dotyczące życia w perspektywie biotechnologicznej, teologicznej, filozoficznej oraz etycznej, np. problemu zapłodnienia „in vitro”, legalizacji eutanazji, statusu bytowego embrionu ludzkiego, stanu nieba i piekła, hipotezy „anima separata”, genetycznie modyfikowanych organizmów, technologii przedłużania życia, itd. Trzecia cześć książki, zatytułowana „W trosce o kulturę życia”, koncentruje się na niezbywalnej wartości dobra bezwzględnego, jakim jest ludzkie życie, i koniecznością budowania kultury i cywilizacji życia, zdolnej przeciwstawić się współczesnej cywilizacji śmierci. W książce zamieszczono obszerną bibliografię tematyczną.

red. nauk. A. Maryniarczyk, A. Gudaniec, Z. Pańpuch
Lublin 2015, ss. 550, cena 39 zł
ISBN 978-83-60144-83-1

Spis treści
Strony redakcyjne
Wprowadzenie

Spór o naturę ludzką
w serii "Zadania współczesnej metafizyki"
Książka zawiera materiały z XVI Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego (12 XII 2013 r.) z cyklu "Zadania współczesnej metafizyki" poświęconemu filozoficznym interpretacjom natury ludzkiej. Publikacja składa się z trzech części. W pierwszej części, noszącej tytuł: "Źródła sporu o naturę ludzką", zostały wskazane podstawowe rozumienia natury w ogóle, a ludzkiej w szczególności oraz źródła i skutki jej deprecjonowania, a następnie zanegowania w filozofii nowożytnej i współczesnej. W drugiej części książki, pod tytułem "Natura ludzka na areopagu", zostały podjęte szeroko dziś dyskutowane szczegółowe zagadnienia dotyczące natury ludzkiej w kontekście historycznym lub systemowym. Autorzy rozważają tytułowy problem w relacji do naturalizmu, życia osobowego człowieka, kultury, życia biologicznego i cielesności oraz płciowości. Trzecia cześć książki, zatytułowana "W obronie natury ludzkiej", koncentruje się na niezbywalnej wartości poszanowania ludzkiej natury, tak dla życia osobowego człowieka, jak i społecznego, a także dla całej kultury, która jest wypadkową ujawniania się i aktualizacji natury ludzkiej.

red. nauk. A. Maryniarczyk, K. Stępień, A. Gudaniec
Lublin 2014, ss. 614, cena 39 zł
ISBN 978-83-60144-66-4

Spis treści
Strony redakcyjne
Wprowadzenie

Spór o piękno
w serii "Zadania współczesnej metafizyki"
Książka zawiera materiały z XV Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego uzupełnione o inne artykuły dopełniające dyskutowaną problematykę. Tytułowy spór o piękno dotyczy metafizycznego i estetycznego rozumienia piękna, jego roli w doskonaleniu osoby ludzkiej, a także definicji i kanonów piękna. Zostały m.in. przywołane klasyczne kanony z antyku greckiego i rzymskiego, z myśli Ojców Kościoła i literatury polskiej. Na kolejną część książki składają się filozoficzne koncepcje piękna (m.in. w fenomenologii, filozofii transcendentalnej, postmodernizmie), a także ujęcia obecne w filozofii innych niż europejski kręgów kulturowych (indyjskiej, japońskiej i muzułmańskiej). Przedstawione w książce bogactwo teorii filozoficznych dotyczących piękna pozwala na zaakcentowanie jego transcendentalnego charakteru, jako właściwości każdego bytu. W książce znajdują się teksty m.in.: M. A. Krąpca, A. Kijewskiej, P. Jaroszyńskiego, T. Guza, A. Maryniarczyka, R. Knapińskiego, J. Czerwińskiego, S. Longosza, A. Zmorzanki, A. Stoffa, Z. Majewskiej, D. Oko, J. Sochonia, H. Kieresia, M. Jakubczak, B. Kubiak Ho-Ci, K. Pachniak, E. Martineza.

red. nauk. A. Maryniarczyk, K. Stępień, Z. Pańpuch
Lublin 2013, s. 473, cena 31 zł
ISBN 978-83-60144-65-7

Spis treści
Strony redakcyjne
Wprowadzenie

Spór o dobro
Przedmiotem rozważań książki jest rozumienie dobra w kontekście sporów filozoficznych o jego naturę, źródła i postacie. Struktura książki obejmuje trzy główne części: I. Dobro i wartości, II. Dobro na agorze filozofów, III. Wokół sporu o dobro, zaś w jej skład wchodzi szereg rozdziałów podejmujących problematykę dobra w kontekście metafizyki, etyki i aksjologii, filozofii religii i religioznawstwa oraz filozofii społecznej. Spory filozoficzne dotyczą m.in.: natury dobra, statusu ontycznego zła, ich źródeł i przyczyn, statusu dobra moralnego, rozumienia dobra wspólnego jako racji bytu społecznego, prawa i polityki, pierwszeństwa agatologii czy aksjologii, przyczynowania dobra, względności czy bezwzględności dobra oraz hierarchii dóbr. Szczególną uwagę położono na kwestię poznawalności dobra, i jej głównych historyczno-filozoficznych modeli. Spośród nurtów filozoficznych zostały przywołane i omówione takie, jak: neoplatonizm, postmodernizm, filozofia analityczna, filozofia realistyczna. Wśród autorów monografii znajdziemy m.in.: M. A. Krąpca, B. Walda, H. Kieresia, A. Andrzejuka, K. Krajewskiego, P. S. Mazura, J. Sochonia, P. Moskala, T. Biesagę, P. Jaroszyńskiego, A. Maryniarczyka, E. Martineza.

red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, P. Gondek
Lublin 2012, s. 373, cena 29 zł
ISBN 978-83-60144-58-9

Spis treści
Strony redakcyjne
Wprowadzenie

Spór o prawdę
Książka zawiera materiały z XIII Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego z cyklu "Zadania współczesnej metafizyki" na temat Spór o prawdę, które odbyło się 10 XII 2010 r. Publikacja została poszerzona o nowe artykuły w stosunku do wygłoszonych podczas sympozjum odczytów. Składa się z czterech części. Artykuły zawarte w pierwszej części ukazują główne zadanie filozofii, jakim jest poszukiwanie i poznawanie prawdy. Druga część zawiera teksty na temat rozumienia prawdy we współczesnych nurtach filozoficznych. W trzeciej części zostały zamieszczone artykuły omawiające podstawowe źródła sporu związane z poznawaniem prawdy. Ostatnia część książki zawiera teksty dotyczące roli prawdy w formowaniu poszczególnych dziedzin kultury (nauki, moralności, sztuki, religii). Autorami tekstów są m.in.: M. A. Krąpiec, Z. J. Zdybicka, V. Possenti, B. Wald, A. B. Stępień, J. Herbut, H. Kiereś, J. Jusiak, P. Pasterczyk, R. Ziemińska, J. Sochoń, J. Krokos, T. Biesaga.

red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, P. Gondek
z cyklu "Zadania współczesnej metafizyki" (13)
Lublin 2011, s. 411, cena 28 zł
ISBN 978-83-60144-50-3

Spis treści
Strony redakcyjne
Wprowadzenie

Osoba i uczucia
W książce zamieszczono 33 teksty m.in. wykładów i komunikatów wygłoszonych podczas XII Międzynarodowego Sympozjum Metafizycznego (Lublin 10 XII 2009). Przedmiotem rozważań są uczucia rozważane w kontekście bytowej struktury człowieka. Niezwykle bogaty materiał zgromadzony w książce ukazuje m.in. miejsce i rolę uczuć w działaniu ludzkim, oryginalność i aktualność Tomaszowej klasyfikacji uczuć, psychologię uczuć, naturę uczuć pożądliwych i gniewliwych. Oprócz realistycznego rozumienia uczuć przedstawiono również inne filozoficzne interpretacje, które mogą prowadzić do ich redukcji lub absolutyzacji. Kolejnym ważnym zagadnieniem podejmowanym w książce jest problem wychowania (sublimacji) uczuć, które - poddane pod kierownictwo rozumu i woli - stają się mocami prawdziwie ludzkiego działania. Praca Osoba i uczucia wypełnia lukę we współczesnej literaturze antropologiczno-filozoficznej, nie tylko polskiej ale i zagranicznej, stanowiąc unikatowy materiał do dalszych analiz i przemyśleń.

red. A. Maryniarczyk SDB, K. Stępień, P. Gondek
z cyklu "Zadania współczesnej metafizyki" (12)
Lublin 2010, ss. 547, cena 28,35 zł
ISBN 978-83-60144-34-3

Spis treści
Strony redakcyjne
Wprowadzenie